Παιχνίδια στο internet, εθισμός και διάσπαση προσοχής

Τα τελευταία χρόνια έχει αυξηθεί ραγδαία, η χρήση του ηλεκτρονικού υπολογιστή και η συμμετοχή παιδιών και εφήβων σε παιχνίδια online. Συγκεκριμένα, το 26% των παιδιών χρησιμοποιεί το internet σε καθημερινή βάση για να παίξει παιχνίδια. Το 8% των παιδιών αυτών θα καταλήξουν να παίζουν online έως και 20 ώρες την εβδομάδα.

Έρευνες δείχνουν ότι όσο πιο πολύ παίζει ένα παιδί online, τόσο πιο πολύ θα εκδηλώσει συμπτώματα διάσπασης προσοχής, επιθετικότητας και δυσλειτουργίας σε σχέσεις με συνομήλικους.

Ποια είναι όμως τα είδη των online games;

Παιχνίδια Πλοηγού (πχ PacMan, πασιέντζα)
μοιάζουν με κλασικά επιτραπέζια παιχνίδια και παρόλο που είναι εθιστικά, δεν προάγουν την διάσπαση προσοχής ή την επιθετικότητα.
Παιχνίδια Στρατηγικής – Αθλητικά (πυροβολισμοί, αγώνες ταχύτητας, ποδόσφαιρο κα)
είναι εξέλιξη των παραδοσιακών παιχνιδιών πολέμου και αθλητικών παιχνιδιών. Αν και υπάρχει αναμέτρηση και ανταγωνισμός, αρκετά από αυτά έχουν κατηγορηθεί για τη βιαιότητά τους.
Παιχνίδια εικονικού κόσμου πολλαπλών παικτών
σε ένα μεμονωμένο παιχνίδι συμμετέχουν πολλοί παίκτες, οι οποίοι αν και μπορεί να «χάσουν» και να αποχωρήσουν, το παιχνίδι θα συνεχιστεί. Είναι εξέλιξη των παραδοσιακών παιχνιδιών ρόλων, όπου ο ήρωας υποδύεται έναν φανταστικό χαρακτήρα σε ένα τρισδιάστατο κόσμο.

Την ώρα, λοιπόν, που παίζει ένα παιδί αυτά τα παιχνίδια διπλασιάζεται η παραγωγή ντοπαμίνης και το κέντρο του εγκεφάλου για την ευχαρίστηση είναι ενεργό. Είναι παρόμοια εγκεφαλική δραστηριότητα με τη χρήση διεγερτικών ουσιών, κατά συνέπεια υπάρχει πιθανότητα εθισμού.

Πότε το παιδί μου είναι εθισμένο στα online παιχνίδια;

Αδυναμία διακοπής παιχνιδιού.
Επιμήκυνση χρόνου που παίζει.
Λέει ψέματα για να παίξει.
Δεν βγαίνει έξω με την οικογένεια ή με φίλους.
Μείωση σχολικής επίδοσης.
Νευρικότητα.
Κατάθλιψη.
Έλλειψη κινήτρου για οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα.

Δεν εθίζονται όμως όλοι οι χρήστες και τα πορίσματα που δείχνουν θετική συσχέτιση μεταξύ ενασχόλησης με online games και τη διάσπαση προσοχής, προϋποθέτουν την συστηματική ενασχόληση. Οπωσδήποτε όμως χρειάζεται προσοχή στην κατάχρηση του internet από τα παιδιά, καθώς υπάρχουν σημαντικές διαφορές σε σχέση με τους υγιείς ενήλικους χρήστες. Τα παιδιά έχουν ευαίσθητο νευρικό σύστημα, βιώνουν ισχυρή ένταση και συναίσθημα φόβου, δεν έχει ολοκληρωθεί η γνωστική και ηθική τους ανάπτυξη, δυσκολεύονται να διακρίνουν τη διαφορά φανταστικού – πραγματικού, να κατανοήσουν την κοινωνικά αποδεκτή συμπεριφορά και να θέσουν προτεραιότητες.

Η παρέμβαση σε περίπτωση εθισμού πρέπει να είναι έγκαιρη και να χαρακτηρίζεται από συνέπεια και σταθερότητα, θέτοντας λογικά όρια. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα πολλά οφέλη της χρήσης του internet και τα θετικά των σχετικών παιχνιδιών. Ανάμεσα στα άλλα, παρέχουν ευκαιρίες για περιπέτεια, μυστήριο και φαντασία αλλά και κοινωνική αλληλεπίδραση.

Παιδαγωγικό Κέντρο