Σχολική Άρνηση

Η σχολική άρνηση είναι ένας όρος που συχνά μπερδεύεται με τη σχολική φοβία. Η σχολική φοβία συμπεριλαμβάνεται στις ειδικές φοβίες που μπορεί να εμφανιστούν σε παιδιά. Η σχολική άρνηση συχνά αναφέρεται και στη φυσιολογική άρνηση που μπορεί να εμφανίσουν τα παιδιά τις πρώτες ημέρες του σχολικού έτους.

Μη σωστή διαχείριση της άρνησης αυτής και μη εντοπισμός των πραγματικών αιτιών που την προκάλεσαν μπορεί να καταλήξει σε σχολική φοβία.

Μιλώντας για σχολική άρνηση αναφερόμαστε σε παιδιά που αρνούνται σχεδόν σε καθημερινή βάση να πάνε στο σχολείο τους ή εμφανίζουν έντονη δυσαρέσκεια κατά τη διάρκεια της παραμονής τους εκεί. Η δυσφορία τους μπορεί να εκδηλώνεται είτε με κλάματα και με ξεσπάσματα, είτε με άλλα έντονα προβλήματα συμπεριφοράς που αφορούν κυρίως την εξωτερίκευση του άγχους και της έντασης που βιώνουν. Ωστόσο, τα προβλήματα συμπεριφοράς μπορεί να πάρουν και μια πιο εσωτερικευμένη μορφή. Η μορφή αυτή συνδέεται με σωματικά συμπτώματα (στομαχόπονος, πονοκέφαλος, ναυτία), αλλά και με άγχος, κατάθλιψη ή ακόμα και κοινωνική απομόνωση.

Οι αιτίες όσων αναφέρθηκαν παραπάνω είναι ποικίλες. Κάποιο παιδί ίσως φοβάται ότι θα φύγει από το σπίτι και κάτι κακό θα συμβεί στο γονέα του. Κάποιο άλλο μπορεί να έχει συνδυάσει το σχολείο με αποτυχία στα μαθήματα ή με κάποιο άλλο παιδί που το εκφοβίζει και τα προαναφερθέντα να έχουν σαν αποτέλεσμα την άρνηση του να παρευρεθεί εκεί. Επιπλέον, το παιδί μπορεί με τον τρόπο του αυτό να βρίσκει την προσοχή που αποζητά από άτομα εκτός σχολείου ή ακόμα και να μειώνει το άγχος που θα του προκαλούσε το να μην καταφέρει να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των γονέων και των δασκάλων του. Τέλος, η αλλαγή σχολείου μπορεί να προκαλέσει την άρνηση του παιδιού για κάποιο χρονικό διάστημα.

Το ερώτημα που τίθεται, βέβαια, είναι τι μπορούν να κάνουν οι γονείς για ν’ αντιμετωπίσουν μια τέτοια πιθανή δυσκολία του παιδιού τους. Το κυριότερο είναι να μην επικρίνουν το παιδί του και να του δείξουν το πραγματικό ενδιαφέρον τους και τη διάθεση τους να συζητήσουν ό,τι το απασχολεί. Η πίεση, οι φωνές, η επιμονή και οι κατηγορίες σε τέτοιες περιπτώσεις συνήθως φέρνουν τα αντίθετα αποτελέσματα, αφού ενισχύουν ακόμη περισσότερο το άγχος και την ένταση που βιώνει το παιδί. Μπορούν να το βοηθήσουν στο κομμάτι του αποχωρισμού και να το διαβεβαιώσουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Η αλλαγή σχολείου δε θα ήταν καθόλου βοηθητική τη δεδομένη στιγμή, καθώς και οι υπερβολικές απαιτήσεις για τις σχολικές επιδόσεις του παιδιού. Σημαντική είναι η επιβράβευση του παιδιού τις ημέρες που θα καταφέρει να πάει σχολείο από τους γονείς του και  αν είναι εφικτό και από τους δασκάλους του. Θα μπορούσαν οι γονείς να φτιάξουν ένα ημερολόγιο επιβράβευσης του παιδιού για κάθε του προσπάθεια με το σχολείο ώστε να το ενισχύσουν θετικά, αλλά παράλληλα και να αγνοήσουν τις αρνητικές του συμπεριφορές (κλάματα, φωνές, ξεσπάσματα θυμού). Το σημαντικότερο όμως είναι οι γονείς να επικοινωνήσουν με κάποιον ειδικό ψυχικής υγειάς αν δεν παρατηρήσουν μείωση των συμπτωμάτων της σχολικής άρνησης. Ο ειδικός θα τους βοηθήσει να διαχειριστούν αποτελεσματικότερα την άρνηση του παιδιού για το σχολείο και να φτάσουν στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Παιδαγωγικό Κέντρο