Επιστροφή στα θρανία: οδηγίες για “ομαλή προσγείωση”!
Ποιος δεν ανατριχιάζει όταν από τα μέσα του Αυγούστου και μετά ακούει την ευχή «καλό χειμώνα»;
Το καλοκαίρι είναι μια όμορφη περίοδος για όλη την οικογένεια, καθώς έστω και για λίγο απαλλασσόμαστε από το άγχος του ρολογιού και των ξέφρενων ρυθμών της καθημερινότητας..
Για τρεις ολόκληρους μήνες φράσεις όπως «σήκω, θα αργήσουμε», «διάβασε», «βιάσου, έχεις Αγγλικά», «φτιάξε την τσάντα σου» κ.ο.κ. δίνουν τη θέση τους στο παιχνίδι και την ξενοιασιά.. μικρών και μεγάλων.
Τώρα όμως το καλοκαίρι έχει και επίσημα τελειώσει, και η μέρα του αγιασμού πλησιάζει επικίνδυνα. Μικροί και μεγάλοι καλούνται να αντιμετωπίσουν την επικείμενη αλλαγή και το πιθανό άγχος που αυτή συνεπάγεται για τον καθένα. Επιπρόσθετα έξοδα, πρωινά ξυπνήματα, νέο σχολικό περιβάλλον, νέα πρόσωπα, περισσότερες απαιτήσεις, ο χρόνος που ποτέ δεν είναι αρκετός, το άγχος της προσαρμογής (ειδικά όταν πρόκειται για την πρώτη χρονιά φοίτησης), είναι μερικές από τις σκέψεις που απασχολούν τους γονείς, με κίνδυνο συχνά να παραβλέπουν το άγχος και την αγωνία των ίδιων των παιδιών τους.
Ευτυχώς, τα παιδιά είναι από τη φύση τους ιδιαίτερα ικανά στο να διαχειρίζονται τις αλλαγές. Αρκεί οι γονείς να αφιερώσουν λίγο χρόνο στο να ακούσουν τις σκέψεις και τις ανησυχίες τους, και να τα βοηθήσουν να προετοιμαστούν κατάλληλα.
Η Αμερικανική Ψυχολογική Ένωση δίνει κάποιες βασικές συμβουλές για την όσο το δυνατόν πιο ομαλή προσγείωση των παιδιών αλλά και των γονιών τους στα θρανία:
- Εξασκηθείτε στη ρουτίνα της σχολικής μέρας.
Το να επαναφέρετε τις συνήθειες ύπνου λίγες μέρες πριν την έναρξη του σχολείου θα απαλύνει το σοκ του πρωινού ξυπνήματος. Αρχίστε λοιπόν να βάζετε τα παιδιά πιο νωρίς για ύπνο, να τα ξυπνάτε λίγο πιο νωρίς το πρωί και να ξεκινούν τη μέρα τους με κάποια δραστηριότητα. Επιπλέον, η αγορά των πρώτων σχολικών ειδών, η προετοιμασία της σχολικής τσάντας και της τσάντας φαγητού, η προετοιμασία του χώρου μελέτης στο σπίτι μαζί με το παιδί, είναι μια καλή προεργασία. Ειδικά όταν το παιδάκι σας πρόκειται να πάει σε νέο σχολικό περιβάλλον, μια βόλτα στο σχολικό κτίριο και μια ξενάγηση στους χώρους του πριν από τη μέρα του αγιασμού θα φανεί πολύ βοηθητική. Το άγνωστο είναι πάντα πιο τρομακτικό άλλωστε… - Γνωρίστε τους γείτονές σας.
Ειδικά αν το παιδί σας ξεκινά τώρα ένα καινούριο σχολείο, προσπαθήστε να το φέρετε σε επαφή με άλλα παιδιά από τη γειτονιά που θα τα βλέπει και στο σχολείο του, πηγαίνετε πιο συχνά στην παιδική χαρά της περιοχής ή κανονίστε με τους γονείς τους συναντήσεις για παιχνίδι. Για τα μεγαλύτερα παιδιά, μπορείτε νε προτείνετε στο παιδί σας να αναζητήσει τους συμμαθητές του, να καλέσει κάποια παιδιά στο σπίτι ή να περάσει περισσότερο χρόνο μαζί τους σε μέρη συνάντησης (πλατεία, γήπεδο). Μια σταδιακή αναθέρμανση των σχέσεων θα κάνει την πρώτη μέρα στο σχολείο λιγότερο αγχωτική. - Μιλήστε στο παιδί σας.
Ρωτώντας το παιδί σας τι σκέφτεται και τι αισθάνεται ενόψει της έναρξης της σχολικής χρονιάς, θα το βοηθήσει να μοιραστεί το βάρος του και να ανακουφιστεί. Ζητήστε του να μιλήσει για τους φόβους του αλλά και να κάνει έναν απολογισμό της προηγούμενης σχολικής χρονιάς. Μιλώντας για τα θετικά και τα αρνητικά της χρονιάς που πέρασε, μπορείτε να το βοηθήσετε να θέσει στόχους για φέτος, κρατώντας τα καλά και ελαχιστοποιώντας τα άσχημα. - Σταθείτε δίπλα στο παιδί σας με ενσυναίσθηση.
Η αλλαγή μπορεί να είναι δύσκολη αλλά και συναρπαστική. Δείξτε στο παιδί σας ότι καταλαβαίνετε τι περνάει και ότι θα είστε εκεί, δίπλα του να το στηρίξετε. Είναι πολύ σημαντικό να ενθαρρύνετε το παιδί σας να εκφράζει και να αντιμετωπίζει τους φόβους και τις ανησυχίες του, να ξέρει ότι μπορείτε να το ακούσετε αλλά και να βρίσκετε μαζί του λύσεις και τρόπους αντιμετώπισης. - Εμπλακείτε ενεργά.
Είναι σημαντικό να έρθετε σε επαφή και να γνωρίζετε καλά το σχολικό και το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο θα κινείται το παιδί σας, προκειμένου να μπορείτε να το καταλάβετε καλύτερα και να το συμβουλέψετε σωστά όποτε χρειαστεί. - Δώστε προσοχή στα λόγια σας!
Σαν γονείς μην υποτιμάτε το πόσο σημαντικοί είστε για τα παιδιά σας και πόση επιρροή τους ασκείτε! Προσπαθήστε να δείξετε όσο το δυνατόν πιο αυθεντική εμπιστοσύνη στο παιδί σας ενόψει της νέας αρχής, αντί να το κατακλύσετε με τις δικές σας αμφιβολίες. Προτιμήστε φράσεις όπως «είμαι σίγουρος/η ότι θα τα καταφέρεις», «όσο δύσκολο και να είναι στην αρχή, είμαι εδώ και πιστεύω σε σένα», «θα δεις ότι όλα θα πάνε μια χαρά», «πόσο σε καμαρώνω με τη νέα στου τσάντα» κ.ο.κ., και αποφύγετε να συζητάτε μπροστά στο παιδί για το πόσο ανησυχείτε.
Στην περίπτωση που το στρες της νέας σχολικής χρονιάς είναι πολύ μεγάλο και είναι δύσκολο είτε για εσάς είτε για το παιδί σας να το αντιμετωπίσει, μη διστάσετε να ζητήσετε τη βοήθεια των ειδικών.
Παιδαγωγικό Κέντρο
Το κείμενο περιέχει ιδέες από δημοσιευμένο άρθρο της Αμερικανικής Ψυχολογικής Ένωσης (APA, Mary Alvord Phd, Αύγουστος 2016)