Τρόπος σύλληψης του μολυβιού

Η λαβή του γραφικού εργαλείου αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο το άτομο χρησιμοποιεί τα δάχτυλά του ώστε να κρατήσει και να χειριστεί το μολύβι. Η ώριμη σύλληψη είναι η δυναμική τριποδική λαβή και αναπτύσσεται στην ηλικία των 4-6,5 περίπου.

Καθώς το παιδί μεγαλώνει η σύλληψη ωριμάζει και γίνεται περισσότερο λειτουργική στην ηλικία των 7-10 (Schneck & Amundson, 2013. Ziviani & Wallen, 2006).

Οι ειδικοί έχουν παρατηρήσει διάφορα είδη λαβών που χρησιμοποιούνται από τους μαθητές. Για πολλά χρόνια υποστηρίζονταν ότι για να μπορέσει το παιδί να χειριστεί σωστά το μολύβι και να σχηματίσει ευανάγνωστα γράμματα πρέπει να αναπτύξει την δυναμική τριποδική λαβή (Schneck & Amundson, 2013. Ziviani & Wallen, 2006). Πρόσφατες έρευνες δείχνουν, όμως, ότι υπάρχει ποικιλία εναλλακτικών, αποδεκτών και επαρκών λαβών. Πέρα, λοιπόν, από την δυναμική τριποδική είναι η πλευρική τριποδική, η δυναμική τετραποδική και η πλευρική τετραποδική, κατά την οποία παρατηρείται και μια ελαφριά κάμψη του καρπού (Schneck & Amundson, 2013. Ziviani & Wallen, 2006). Και τα δυο είδη τετραποδικής λαβής έχουν αποδειχθεί λειτουργικά και ώριμα πρότυπα σύλληψης προσφέροντας σταθερότητα και επιτρέποντας τον έλεγχο της κίνησης των δαχτύλων (Schneck & Amundson. Ziviani & Wallen, 2006).

Σημαντικά στοιχεία για την λαβή του γραφικού εργαλείου που πρέπει να λάβει υπόψη του κατά την αξιολόγηση ο εργοθεραπευτής

O εργοθεραπευτής για να ξεκινήσει ένα πρόγραμμα παρέμβασης αλλαγής του τρόπου σύλληψης του γραφικού εργαλείου πρέπει να παρατηρήσει τα εξής:

• Εάν ο μαθητής κουράζεται κατά τη γραφή
• Εάν παρατηρείται κακογραφία και αργός ρυθμός γραφής
• Εάν υπάρχει μικρή απόσταση μεταξύ των δαχτύλων οδηγώντας σε ελλιπή έλεγχο των κινήσεων των δαχτύλων
• Εάν ασκείται υπερβολική πίεση στο γραφικό εργαλείο ή στο χαρτί.

Πρέπει να σημειωθεί ότι η παρέμβαση αλλαγής του τρόπου σύλληψης του γραφικού εργαλείου πρέπει να γίνει πριν τη Β’ Δμοτικού. Αργότερα οι προσπάθειες είναι ιδιαίτερα στρεσσογόνες για το παιδί (Schneck & Amundson, 2013).

Παρέμβαση-Επιλογή βοηθήματος όπου κρίνεται απαραίτητο από τον εργοθεραπευτή

Υπάρχει μια ποικιλία προσθετικών εργαλείων που βοηθούν το παιδί να διατηρήσει την κατάλληλη απόσταση μεταξύ των δαχτύλων και να διατηρεί τον καρπό σε μέση θέση. Παρακάτω παρατίθενται κάποιες εικόνες.

Σε αυτήν την εικόνα βλέπουμε ένα βοήθημα που ενισχύει την κατάκτηση της τριποδικής λαβής προσφέροντας καθοδήγηση σχετικά με τη σωστή τοποθέτηση των δαχτύλων για την εδραίωση της τριποδικής λαβής με τη διατήρηση της κατάλληλης απόστασης μεταξύ των δαχτύλων.

Σε αυτήν την εικόνα βλέπουμε ένα βοήθημα που προσφέρει υποστήριξη και μια ελαφριά κλίση στο γραφικό εργαλείο.

Άλλες προσαρμογές που μπορεί να εφαρμόσει ο εργοθεραπευτής είναι η χρήση κάθετων επιφανειών εργασίας, όπως ένα μαυροπίνακας παρέχοντας ευκαιρίες για γραφή, βοηθώντας στην αύξηση της αντοχής και της σταθερότητας του καρπού.

Άλλη μία τροποποίηση του περιβάλλοντος είαι η τοποθέτηση χαρτιού σε ανάγλυφη επιφάνεια ή σε προστατευτικό πλαστικό φύλλο και η χρήση μαρκαδόρου. Αυτό ενδείκνυται σε παιδιά που ασκούν λιγότερη πίεση απ όσο πρέπει στο μολύβι και έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της αντίστασης (Schneck & Amudson, 2013. Kurtz, 2008)

Βιβλιογραφία

1. Kurtz, L. A. (2008). Understanding Motor Skills in children with dyspraxia, ADHD, Autism and other learning disabilities. London: Jessica Kingsley Publishers.
2. Schneck, C. M. & Amundson, S. J. (2013). Prewriting and Handwriting Skills. In J. Case-Smith & J.C. O’Brien (Eds.), Occupational Therapy for Children (6th ed.) USA: Elsevier, 425-450.
3. Ziviani, J., & Wallen, M. (2006). The development of graphomotor skills. In A. Handerson & C. Pehoski (2od ed.), Hand Function in the Child: Foundations for remediation. USA: Mobsdy Elsevier, 217-238.

Παιδαγωγικό Κέντρο